Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu toàn bộ hệ thống GPS gặp sự cố và ngừng hoạt động đột ngột? Khi đó, hậu quả sẽ xảy ra gần như tức thì. Giao thông sẽ trở nên hỗn loạn với các vụ tai nạn và kẹt xe gia tăng do các phương tiện không còn nhận được thông tin định vị chính xác. Ngoài ra, hàng ngàn máy bay trên bầu trời, vốn dựa vào GPS để hạ cánh chính xác, sẽ rơi vào tình trạng mù đường bay. Các giao dịch tài chính có thể bị đình trệ, các mạng di động sẽ sập, và hàng tỷ đô có thể bị cuốn khỏi thị trường chứng khoán chỉ trong vài giờ. Nói cách khác, thế giới sẽ rơi vào trạng thái “đóng băng” mọi hoạt động có liên quan đến chuyển động của con người, dữ liệu, hay phương tiện.

Bên cạnh đó, với vai trò quan trọng trong việc đồng bộ hoá dữ liệu ngân hàng, viễn thông, tài chính, việc mất tín hiệu GPS sẽ khiến giao dịch bị đình trệ, đồng thời, hệ thống điện nước, thực phẩm, y tế… cũng có thể bị ảnh hưởng dây chuyền.

Đối mặt với viễn cảnh này, sự cố toàn hệ thống là điều hiếm khi xảy ra. Tuy nhiên, GPS cũng đang đối mặt với những mối đe dọa thực tế như “jamming” (làm nhiễu tín hiệu) và “spoofing” (giả mạo tín hiệu). Hai hình thức này đang trở nên phổ biến do công nghệ gây nhiễu và đánh lừa GPS ngày càng rẻ và dễ tiếp cận hơn. Trong khi “jamming” khiến thiết bị không thể nhận được tín hiệu GPS, thì “spoofing” lại tinh vi hơn khi nó tạo tín hiệu giả, khiến thiết bị hiểu sai vị trí thật. Đã có trường hợp máy bay bị lừa rằng nó đang bay ở độ cao ngang đỉnh Everest, dẫn đến hệ thống phát cảnh báo sai. Các vụ việc như vậy xảy ra hàng ngàn lần mỗi tuần, đặc biệt ở các khu vực như Nga, Trung Đông, biển Đông và gần các vùng xung đột.

Video giới thiệu về GPS Jamming và GPS Spoofing

Theo số liệu mới nhất, số vụ spoofing trong ngành hàng không đã tăng gấp 5 lần chỉ trong vòng một năm qua. Một số vụ tai nạn hàng không nghiêm trọng tại châu Âu đã được xác định là do nhiễu hoặc giả mạo tín hiệu GNSS (hệ thống vệ tinh định vị toàn cầu, bao gồm GPS).

Hiện tại, GPS là hệ thống do Mỹ vận hành nhưng quốc gia này lại khá chậm chạp trong việc phát triển các phương án dự phòng nếu hệ thống chính gặp sự cố. Trong khi Trung Quốc đã triển khai hệ thống BeiDou với độ phủ hiện đại hơn, thêm cả mạng lưới phát tín hiệu trên mặt đất (eLoran) và 20.000 km cáp quang kết nối 295 trung tâm đồng bộ thời gian, thì Mỹ vẫn chủ yếu dựa vào GPS là chính. Dù có một số biện pháp nhỏ từ các tổ chức tài chính (như đồng hồ nguyên tử) hay mạng viễn thông, các chuyên gia nhận định rằng Mỹ vẫn thiếu một kiến trúc định vị-thời gian dự phòng toàn diện và có tổ chức. GPS vẫn là “điểm yếu chí mạng” nếu bị tấn công.

Tin tặc có thể sử dụng GPS Spoofing để điều hướng máy bay