Mấy tuần trước mình có chia sẻ về dạng thuốc tiêm lenacapavir được FDA phê duyệt đưa vào sử dụng trong việc phòng ngừa nhiễm HIV theo cách đơn giản là chỉ cần 1 năm đi tiêm 2 liều. Đây được coi là bước đột phá thay vì việc ngày nào cũng phải uống thuốc 2 lần để phòng ngừa như hiện tại. Và đến giờ trong hội thảo phòng chống HIV toàn cầu WHO đã chính thức khuyến nghị nên dùng dạng thuốc này để phòng nguy cơ bị nhiễm con virus làm suy giảm hệ miễn dịch này.

Theo lời của giám đốc của các chương trình phòng chống bệnh truyền nhiễm của WHO thì việc đưa thuốc này vào danh sách khuyến nghị là để đáp ứng nhu cầu thực tế, và họ sẽ làm việc với các quốc gia cùng với các bên liên quan để biến điều này thành hiện thực.

Đầu tiên họ dự kiến đưa lenacapavir vào danh sách lựa chọn phòng ngừa HIV đối với nhóm có nguy cơ trong các chiến dịch phối hợp phòng ngừa. Tiếp đó là xây dựng các hướng dẫn về việc triển khai các xét nghiệm có thể tự làm tại nhà để sàng lọc xem người đó có nhiễm HIV hay không trong quá trình họ bắt đầu, tiếp tục hay dừng sử dụng dùng thuốc phòng ngừa PrEP.

Câu chuyện có thêm 1 dạng thuốc như 1 vũ khí mới để hạn chế lây lan HIV là điều tốt. Tuy nhiên vấn đề lớn nhất ở đây là kiếm ở đâu ra nguồn tiền để có thể mua thuốc và đưa đến cho những người có nguy cơ. Đặc biệt khi nguồn hỗ trợ lớn nhất là USAID của Mỹ đã bị giải thể. Vì đây là 1 dạng thuốc rất mới của Gilead, vậy nên mới chỉ được FDA phê duyệt và hiện tại có mức giá lên tới hơn 28 nghìn đô cho 1 năm sử dụng. Có thể nói đây là mức giá không tưởng để có thể đem chúng ra sử dụng rộng rãi khi so với mức giá chỉ vài trăm đô của những dạng thuốc hiện tại. Tất nhiên các bên có liên quan như WHO, Quỹ toàn cầu Global Fund… đã và đang làm việc với nhà sản xuất để có thể có mức giá tốt hơn trong thời gian tới. CEO Gilead cũng chia sẻ trong tương lai gần họ sẽ cung cấp không lợi nhuận dạng thuốc này với mức cung cấp đủ cho khoảng 2 triệu người ở những nước thu nhập thấp hoặc trung bình trước khi các dạng thuốc generic, phiên bản thuốc giá rẻ, được phổ biến.

Tham khảo IAS2025